030906

*Stealth Bummers, or Off the Radar*
(highlight from * to * to view the title. Trust me, may dahilan)

Sa akademya, may kasabihang “publish or perish.” Ayon naman sa isang matandang kasabihan (Chinese yata), kabilang ang “write a book” sa mga payo kung paanong matatamo ng isang indibidwal ang immortality. Nang matanggap ako sa Ateneo, halos ako lang pala ang karaniwang tao sa faculty; karamihan kasi, kung hindi lahat ng mga kasamahan ko, mga imortal na kung publikasyon at mga parangal ang pag-uusapan. Ang last time ko kasing naranasang mapublish ay nung elementary pa, dahil kasama ako sa staff ng school organ namin. Ang bad trip lang, hindi inilalagay ang pangalan ko sa byline! Para naman sa mga editorial cartoon at comic strip na ginawa ko, idinodrowing muli ng adviser namin bago i-publish. Kahit pa pangalan ko ang nakalagay, eh di parang hindi rin ako ang may gawa.

Sikat din ang mga co-faculty ko sa labas at loob ng Ateneo. Dahil dito, hindi maiwasang makadama ako ng “inferiority complex” (yup, maging si The Game, kahit napaka-unlikely, nakadarama rin nito paminsan-minsan) sa tuwing nakakasama ko sila mula sa isang simpleng handaan sa pamantasan, hanggang sa paglalakad-lakad sa campus patungo man sa cafeteria o pauwi na. Marahil nagtataka pa rin sila kung bakit tatlong taon na ako sa department, bihira pa rin akong nagsasasama sa kanila; hindi sa suplado ako, naiilang lang talaga. Halimbawa kasi, kasama nila akong naglalakad sa campus; sa tuwing may makikita silang dean o yung VP mismo o kung sino mang faculty ng ibang department, kilala agad sila at napakainit ng pagbati sa kanila, yun bang ang dating tila bagong pahid na liniment sa nananakit na kalamnan. “Hi Beni.” “Hello, Egay. “Uy, Mike, kumusta?” “Nice to see you, Vim, Jema.” Etc, etc, etc, ad infinitum. Para kasing sila lang yung tao ba. Hindi ako napapansin, maliban na lang siguro kung naghubad ako sa harap nila. (On second thought, baka hindi pa rin). Feeling ko isa akong multo o maligno, nakikisalamuha sa tao pero hindi naman, o bihirang, nakikita. Or for the more high tech approach, ang lupit ng stealth technology ng suot kong camouflage outfit; I don’t show up on any radar at all. Tiyak na kaiinggitan ako ni Q (he of the “James Bond” movie series fame) at ni Marshall (The resident techie guy of the TV show “Alias”).

Kahit pa ipakilala ako ng mga kasamahan ko sa kanilang mga kabatian, hindi naman naaalala ang pangalan ko. Halimbawa na lang, yung dean mismo namin. Ilang beses ko na siyang nakakasalubong at siyempre bumabati ako. May mga pagkakataong tinititigan niya ako nang matagal, siguro nagtataka kung sino ako at bakit ko siya kilala. Minsan naman, tango lang ang kanyang tugon. Madalas namang ngingiti lang siya nang bahagya at magpapatuloy na sa kanyang paglalakad, tila ba aksaya ng ilang segundo yung sandaling pagkilala sa pagmamagandang loob ko. Astig. May isang guro naman na ilang beses na akong nakapagpakilala mismo dati personally dahil kaibigan siya ng dati kong teacher sa UST, ang tawag sa akin hanggang ngayon, “Kulas.”

Kahapon, dumalo kami ni Yol sa Loyola Schools Publication Awards. Sa nasabing handaan, pinarangalan ang mga faculty member na nakapag-publish ng iba’t ibang artikulo sa mga scholarly journal, o ng mga aklat. Binigyang pagkilala rin maging ang mga nakatanggap ng research grant mula sa Loyola Schools. Last year, kuwento ni Yol, pumunta siya at napansin niyang siya lang pala ang walang nai-publish dun sa mga dumalo. This year, napag-isipan kong dumalo rin kahit wala pa akong naipa-publish na artikulo, hindi para samahan si Yol, kundi para magkaroon din ako ng ideya kung paano ba ang kalakaran pagdating ng panahong isa na ako sa pararangalan (oo na, aaminin ko na. Dahil din sa pagkain; balita ko masarap daw ang inihahain sa nabanggit na event).

Sumabay kami sa mga co-faculty namin papunta dun sa CTC-201. Nang mga oras na yun, marahil nanabik silang lahat sa premyong makakamit nila (or, puwede ring ang nasa isip nila, “na naman” kasi sobrang sanay na silang tumanggap ng premyo at pagkilala para sa kanilang mga gawa); ako naman, isang bagay lang ang iniisip ko nang mga oras na yun: masarap nga kaya ang mga pagkaing inihanda?

Pagdating sa kuwarto, puno na ang isang roundtable kaya sa katabing mesa na lang kami umupo; pinagitnaan namin ni Yol si Ma’am Beni. Okay, so kuwentuhan ang nangyari (maiiwasan ba ito sa tuwing kasama ang mother figure namin sa Kagawaran?) habang tinatawag ang mga awardee mula sa ibang Kagawaran. Nagbilang din si Ma’am kung ilang guro ba ang pararangalan sa ibang mga department, dahil aniya, sa department namin yung pinakamaraming tatanggap ng pagkilala. Ilang ulit din kaming napalingon sa likod dahil sa ingay sa isang mesa, tila ba pag-aalburuto ng water pump habang hinihigop nito ang kakaunting tubig sa mga tubo dulot ng kakulangan ng rasyon. Si ma’am ang nagsabing iyon pala ang choco fondue. (Okay, tao lang. Malay ko ba? Ni hindi ko nga napanood ang “Charlie and the Chocolate Factory,” maging ang original nito.)

Dumating na ang oras para kilalanin ang mga magaling naming co-faculty. Isa-isa silang tinawag. Tumayo sila at nagpunta sa harap. Ang naiwan lang na nakaupo sa puwesto namin, si Yol. Yup, kinailangan ko ring tumayo, kaya lang hindi para tumanggap ng award kundi para kunan ng litrato ang mga co-faculty ko na nakatanggap ng pagkilala.

Ilang sandali pagkabalik nila sa mesa namin, nagsimula na rin ang kainan. Suffice it to say, naging sapat ang lasa ng mga handa para maibsan kahit paano ang inferiority complex ko. Marahil si Yol na ang may pinaka-tumpak na paglalarawan sa dami at kalidad ng pagkain noong gabing iyon, nang kanyang sambitin habang kumakain, “feeling ko ang yaman ko.”

Hindi ko man kinailangang tumayo para tumanggap ng award, sinulit ko na lang sa pagtayo para kumuha ng ilang serving. Matapos ang mabigat-bigat na hapunan, nag-ilang ulit akong nagpabalik-balik dun sa choco fondue. Dahil hindi ko siya kilala dati, I took time to know it better, with the help of a few marshmallows and strawberry slices. Astig. Feeling ko tuloy noon, isa ako dun sa mga batang isinama ni Willy Wonka sa kanyang Chocolate Factory.

Habang kumakain ako ng dessert, umupo sa tabi ko si Doc Leo, ang dean namin, at nakipagkuwentuhan siya kay Ma’am Beni tungkol sa mga bagay-bagay. Eventually napadpad ang usapan sa pamamasyal sa ibang lugar (take note, bansa at hindi probinsiya sa Filipinas ang kanilang topic). Nabanggit ni Doc Leo na balak niyang pumunta sa Greece this summer, at si Ma’am Beni naman nai-suggest ang Russia. Sa pagbanggit pa lang ni Doc ng plano niya, muntik ko nang maibuga ang iniinom kong tubig dahil sa pagpigil sa tawa! Sige pa rin sila sa pagkukuwentuhan habang kami naman ni Yol, nagngingitian na lang. Nang mga sandaling iyon kasi, invisible na naman kami, tila wala kami dun sa mesa kasama nila; para bang nasa Greece o Russia kami sa layo.

Pabalik sa department, tawa na naman kami nang tawa sa mga nangyari. Kanya-kanya kaming hirit laban sa bawat isa, na kesyo hindi kami sikat at hindi kami published. Si Yol ang palusot niya part-time siya kaya hindi naman ganon kabigat ang kahingiang makapag-publish. Pucha, talo ako dun ah. Sabi ko na lang, first year ko pa lang naman bilang full-time faculty; hahabol pa ako eventually. Matapos ang gabing iyon, lagi na kaming naghihiritan tungkol sa aming “unpublished status.” Sa tuwing may pinupunang writer o article, “Ang yabang mo. Published ka ba?” Sa tuwing may pinagtatawanang tao, “Ang yabang mo. Published ka ba?” Sa tuwing lalaitin ang isang programa sa TV o maging ang lasa ng pagkain sa cafeteria, “Ang yabang mo. Published ka ba?”

Since then, it has become a running joke for us. And as they always say, jokes are always half-meant.